Israel’s huidige energiemarkt is in transitie. Niet alleen vanwege de Parijs2020 doelstellingen, maar ook vanwege de gevonden gasvelden in 2009.
Het is pas 15 jaar geleden dat Israel volledig afhankelijk was van geimporteerde steenkool, gas en olie om zichzelf te voorzien van energie. Dit veranderde in 2009 toen er bekend werd dat Israel meerdere gasvelden gevonden had. Gasvelden Tamar en Leviathan zijn de paradepaardjes met totaal 650 kubieke meter aan gas. Begin 2016 werd er bekend dat er een derde gasveld is gevonden, mogelijk groter dan Tamar. Deze gasvondsten betekenen energieonafhankelijkheid en ondersteunen Israel om haar energietransitie te vergemakkelijken. Hierdoor kan de Israelische overheid zich meer richten op de hernieuwbare energie doelstellingen, zoals het verlagen van het olieverbruik met zestig procent in 2025.
Om te beginnen met de basis zal eerst een korte introductie worden gegeven over de energiemarkt, de grootste spelers en hernieuwbare energie initiatieven. Hieronder een kort overzicht van Israel’s energiemarkt uit 2013 gepubliceerd door International Energy Agency[1]:
Nationale Energie Markt:
De grootse aandeelhouder van de Israelische elektriciteitsmarkt is de energieproducent Israel Electric Corporation (IEC). Voor 1996 runde de staat de gehele energiemarkt, maar deze is in 1996 vrijgegeven door de overheid. Sindsdien hebben naast IEC drie private partijen de markt betreden. Het energietransport wordt beheerd door IEC, dit betekent dat alle energie producerende partijen verkopen aan IEC die de energie vervoert via de bestaande grid die zij onderhouden.
De drie private energieproducenten bestaan uit Dalia Power Energies, Energix en Dorad Energy. Dalia Power Energies is een consortium dat bestaat uit Energy Economy (43.3%),Hiram Epsilon (43.3%), Sigma Epsilon (3.3%) en Israel Infrastructure Fund (10%). De tweede entiteit is de hernieuwbare energie ontwikkelaar Energix. Energix is een intiatief van Asi Levinger die het bedrijf in 2009 heeft opgezet met de visie dat hernieuwbare energie geintegreerd wordt in diverse vastgoed projecten van Alony Hetz – Best Carton Project. Dit bleek een schot in de roos, waarna Alony Hetz kort hierna een partnerschap met Granot Group aanging en zetten samen diverse hernieuwbare energie faciliteiten op die 12MW per faciliteit aan energie leveren. Opmerkelijk is dat Energix in 2011 Israel’s eerste zonne-energie faciliteit heeft opgezet dat werd aangesloten op de Israleische grid. De derde entiteit is Dorad Energy in samenwerking met Edeltech hebben zij diverse elektriciteitscentrales. Deze drie entiteiten verkopen de energie aan IEC die de energie verspreid over de rest van het land.
Totaal heeft Israel dertien energieproducerende faciliteiten. Twee van deze faciliteiten produceren energie vanuit steenkool, dit zijn de Orot Rabin (IEC) & Rotenberg (IEC) faciliteiten. Totaal leveren deze powerhubs 4840 MW aan energie. Daarnaast heeft Israel acht facilieiten die door middel van gas eleketriciteit produceren. Dit zijn Ashkelon South (Dorad), Gezer (IEC), Hagit (IEC), Mishor Rotem (IC Power/ Edeltech), Ramat Hovav, Ashdod (Edeltech), Solad Energy (Edeltech) en Tzafit (Dalia) deze leveren een totaal aan 4717 mw aan elektriciteit. Als laatste energiebron heeft Israel ook vier faciliteiten die duurzame elektriciteit produceren, Mishor Rotem, Ashalim, Ketura Sun en Neot Hovav. Hiervan is momenteel niet bekend hoeveel deze produceren.
Gasvelden
Israël heeft de mogelijkheid om als energie onafhankelijk land een nieuwe internationale positie te verwerven. De gasvelden Tamar en Leviathan zijn de grootste aanwinsten van Israël. Volgens velen kunnen de gasvelden het energieprobleem oplossen. In mei 2013 is er 284 miljard kubieke meter aan gas gevonden. Naast de 284 miljard wordt er aangenomen dat er nog 587 miljard kubieke meter wordt vastgehouden in naaste reserves. In totaal wordt er gerekend op 950 miljard kubieke meter, en maar 500 miljard kubieke meter nodig heeft de komende jaren. Zodoende is er genoeg om te exporteren. De overheid heeft tot vastgesteld dat 40 procent gexporteerd mag worden.
Een derde gasveld, Daniel’s field, is onlangs ontdekt door Isramco Negev en Modiin Energy. Dit reservoir bezit waarschijnlijk 8.9 triljoen kubieke meter aan gas. Naast deze drie grote gasvelden zijn er ook nog een aantal kleine gasvelden genaamd Dalit, Tanin (“crocodile”), Dolphin, Carish (“shark”) and Samson. Een ander opmerkelijk feit is dat Delek en Nobel energy zijn verplicht om drie procent van de aandelen in de gasvelden te verkopen aan Harel Group, een verzekeringsmaatschappij en Israel Infrastructure Fund, een private infrastructuur fonds. Het verkopen van de aandelen moet de gasmarkt toegankelijker maken voor andere partijen.
Hernieuwbare energie:
Hierboven wordt het gebruik van zonne-energie al kort benoemd. De focus op het gebruik van hernieuwbare energie komt voort uit het gebrek aan conventionele energiebronnen zoals olie en gas. Dit heeft geleid tot uitgebreid onderzoek en ontwikkeling van alternatieve energiebronnen. Israël is daardoor een van de voorlopers in innovatieve technologieën op het gebied van zonne-energie en electrische auto’s. Denk maar aan Better Place en TigiSolar.
In 2009 werd Israel – in een rapport van de Cleantech Group – geplaatst in de top 10 van landen met de meest schone technologieopwekking. Israel focust zich vooral op energieopslag, smart grids, zonne-energie en biomassa. Met oog op de gasontwikkelingen binnnen Israel, is het aannemelijk dat deze sector in de komende jaren steeds meer marktaandeel opzich zal nemen als tussen fase richting de totale energietransitie naar hernieuwbare energie. Daarnaast is Israel de hoogste zonne-energietoren aan het bouwen in samenwerking met GE, Alstom en het investeringfonds NOY, genaamd het Megalim Solar Power project. Daarnaast bestaan er nog twee zonne-energie projecten, het Negev Energy project en zal er dit jaar door EDF-EN Israel een derde zonne-energie faciliteit ontwikkeld worden. Er kan dus geconcludeerd worden dat Israel steeds meer inzet op zonne-energie, wat logisch is gezien de hoeveelheid zon het land heeft.
Kracht Israelische markt:
Zoals hierboven kort beschreven heeft de Israelische markt een grote verandering doorgemaakt in de afgelopen vijftien jaar. Van een energieafhankelijke staat heeft het land zich ontwikkeld in een energie onafhankelijke staat, mede door de gigantische gasvondsten Leviathan, Tamar en Daniel. Door deze onafhankelijke positie kan Israel zich permiteren om meer in te zetten op het ontwikkelen van hernieuwbare energie, zoals zonne-energie. Daarnaast zijn de trend ontwikkelingen op de markt op het gebied van onderhoud en opslag interessant vanwege het eiland waar de Israelische grid zich in begeeft. Om deze reden is de elektriciteitssector goed gestructureerd en gereguleerd met grote R&D fondsen tot hun beschikking.
[1] http://www.iea.org/statistics/statisticssearch/report/?year=2013&country=Israel&product=RenewablesandWaste
