”Beresheet”in Ardından – İsrailin İlk Uzay Aracı

ABD, Rusya ve Çin’den sonra İsrail’i Ay’a uzay aracı gönderen dördüncü ülke olarak tanımlaması planlanan Beresheet uzay aracı, SpaceX firmasına ait Falcon 9 roketiyle, Florida’dan 21 Şubat tarihinde fırlatıldı.

SpaceIL’in bu projesi 2011 yılında 20 milyon dolar ödüllü Google Lunar XPrize’ın düşük maliyetli robotik uzay araştırma yarışması ile başlamıştı. Ancak projede gerekli şartlar yerine getirilemediği için yarışma iptal edilmişti. SpaceIL devlete ait İsrail Havacılık Endüstrisi ile işbirliği kurarak çalışmalarına devam etti.

Proje için harcanan yaklaşık 100 milyon doların çoğunu Güney Afrika asıllı İsrailli milyarder Morris Kahn kaşıladı. Ancak, 12 Nisan 2019 tarihinde, İsrail’in Ay’a gönderdiği insansız uzay aracı Bereşit’in (Beresheet) iniş denemesinde başarısız olduğu açıklandı.

SpaceIL açıklamasında, inanmaktan vazgeçmeyeceklerini ve çalışmaların devam edeceğini vurgularken, İsrailli yetkililer Beresheet’in son manevrasında teknik ve iletişim ile ilgili birçok sorun yaşandığını ve ana motorunda da büyük bir arıza meydana geldiğini ifade etti.

Saatte 36 bin km hız yapan araç, bir hafta önce Ay yörüngesine girerek İsrail’i, bunu başaran 7. ülke konumuna getirmişti. ABD, Rusya ve Çin’in başarılı misyonlarının dışında Hindistan, Japonya ve AB’nin girişimleri dahil diğer birçok Ay’a inme girişimi başarısızlığa uğramıştı. Aracı Tel Aviv’deki kontrol odasından takip eden İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da “İlk seferde başaramayabilirsiniz, ama denemeye devam etmelisiniz” açıklamasında bulundu.

SpaceIL yetkilileri Beresheet2’nin planlamalarına vakit kaybetmeden başlayacaklarını ifade etti.

Beresheet uzay aracının özellikleri

Beresheet isimli uzay aracı 600 kilogram ağırlığında ancak bu ağırlığın çoğu Ay’a gitmek için kullanılacak yakıttan oluşuyordu. Araç Ay’a iniş yaptığı sırada yaklaşık 200 kilogram ağırlığında kalması planlanmıştı. Araçta yüksek çözünürlüklü fotoğraflar ve videolar çekmek için kamera ve bazı bilimsel deneylerde kullanılacak manyetometre ve reflektör gibi malzemeler bulunuyordu. İsrail araca ayrıca küçük bir disk yerleştirdi; bu diskte, İsrail bayrağı, İbranice şarkılar, İsrail Bağımsızlık Bildirgesi ve İsrail ulusal marşı bulunuyordu.